Cha mẹ có nên cho trẻ sơ sinh nghe nhạc lúc ngủ không? Một nghiên cứu năm 2016 tại Viện Trí Tuệ & Sáng tạo của Đại học Nam California cho thấy âm nhạc thực sự có thể thúc đẩy sự phát triển não bộ của trẻ, đặc biệt trong việc cải thiện khả năng ngôn ngữ và đọc hiểu. Còn với giấc ngủ thì hiệu quả này thế nào? Mẹ hãy cùng Bé ngủ ngon tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
1/ Có nên cho trẻ sơ sinh nghe nhạc lúc ngủ không?
Ngay từ những tuần đầu mang thai, mẹ đã có thể dùng lời nói, âm nhạc để trấn an, xoa dịu, tương tác hay thể hiện tình yêu với trẻ. Bé đã quen với nhiều âm thanh khác nhau như: tiếng trò chuyện bên ngoài, nhịp tim của mẹ...
Do vậy, có nên cho trẻ sơ sinh nghe nhạc lúc ngủ không? Mẹ hoàn toàn có thể cho trẻ nghe nhạc lúc ngủ vì các bé không nhất thiết cần một không gian yên tĩnh tuyệt đối mới có thể ngủ được. Chưa kể, âm nhạc còn cho nhiều lợi ích với giấc ngủ và sự phát triển não bộ của trẻ.
Theo một nghiên cứu về giấc ngủ được công bố trên tạp chí Journal of Music Therapy năm 2004, chơi nhạc nền nhẹ nhàng trước hoặc trong khi ngủ sẽ giúp cải thiện thời lượng và chất lượng giấc ngủ của trẻ. Âm nhạc thư giãn sẽ làm dịu hệ thần kinh, dẫn đến nhịp thở và nhịp tim chậm hơn - cả hai đều liên quan tới việc hình thành một giấc ngủ ngon cho bé.
Cho trẻ sơ sinh nghe nhạc khi ngủ có tốt không không chỉ dừng lại ở đó. Bởi âm nhạc giờ đi ngủ còn có thể giúp trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi cảm thấy an toàn, thư thái và bình tĩnh hơn. Nghe nhạc vào giờ ngủ trưa còn giúp giảm mức năng lượng, khuyến khích cơ thể bé chuẩn bị cho giấc ngủ một cách tự nhiên. Việc nghe nhạc thụ động này còn thúc đẩy trí nhớ, khả năng ngôn ngữ của bé, thậm chí khắc phục hậu quả của bệnh động kinh.
Giấc ngủ có vai trò quan trọng với sự phát triển thể chất lẫn trí tuệ của trẻ. Nếu như trẻ rối loạn giấc ngủ, khó ngủ, ngủ ít... thường xuyên. Ba mẹ nên hỏi ý kiến bác sĩ về việc bổ sung melatonin cho trẻ.
Melatonin là một hormon tự nhiên trong cơ thể và có mặt trong một số thực phẩm như yến mạch, chuối, cam, dứa, cơm, khoai tây... sẽ giúp trẻ dễ ngủ và ngủ ngon sâu giấc hơn. Tác động này theo cơ chế sinh lý tự nhiên của cơ thể nên an toàn và không gây lệ thuộc cho bé. Với trẻ nhỏ, melatonin dạng nhỏ giọt sẽ là sự lựa chọn tốt nhất.
2/ Âm nhạc tác động đến giấc ngủ của bé thế nào?
Qua nhiều quan sát, các chuyên gia nhận thấy có nên cho trẻ sơ sinh nghe nhạc lúc ngủ. Đơn giản nhất, ba mẹ có thể nhận thấy những lời hát ru, nhịp điệu nhẹ nhàng của mẹ có thể giúp trẻ đi vào giấc ngủ nhanh hơn.
Viện Y tế Quốc gia Mỹ (NIH) đã đưa ra những khám phá quan trọng. Cho thấy khi âm thanh đi vào sẽ kích hoạt một loạt các hiệu ứng trong cơ thể.
Một số nghiên cứu cho thấy âm nhạc giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ vì nó có tác dụng điều hòa các hormone, bao gồm hormone căng thẳng cortisol. Khi căng thẳng, nồng độ cortisol cao có thể làm tăng sự tỉnh táo và dẫn đến giấc ngủ kém. May mắn khi nghe nhạc có thể giúp trẻ giảm nồng độ cortisol này và ngủ thoải mái hơn.
Âm nhạc còn kích hoạt giải phóng dopamine - "hormone hạnh phúc" được tiết ra trong các hoạt động thú vị như ăn uống, tập thể dục. Điều này sẽ giúp trẻ cảm thấy thư giãn, giảm cơn đau (nếu có) khi ngủ.
Ngoài ra, trẻ sơ sinh nghe nhạc khi ngủ còn làm dịu hệ thần kinh thực vật - hệ thần kinh kiểm soát các quá trình tự động hoặc vô thức, bao gồm cả hoạt động của tim, phổi và hệ tiêu hóa. Từ đó dẫn đến thở chậm hơn, nhịp tim thấp hơn, giảm huyết áp nên dễ buồn ngủ hơn.
Nếu bạn lo ngại có nên cho trẻ sơ sinh nghe nhạc khi ngủ không vì ồn ào thì thực tế, âm thanh này sẽ dễ chịu với bé và còn giúp át đi các tiếng ồn vào ban đêm như tiếng xe cộ, tiếng nói chuyện... Quan trọng là, bạn hãy chọn cho bé thể loại nhạc nhẹ nhàng, thư giãn mà bé yêu thích nhé.
3/ Khi cho bé nghe nhạc lúc ngủ có bị phụ thuộc không?
Âm nhạc mang lại nhiều lợi ích với giấc ngủ nói riêng và sức khỏe của trẻ nói chung. Âm nhạc không hề gây hại, không gây lệ thuộc và không phải vấn đề lớn trừ khi bạn phải thức dậy suốt đêm để bật nhạc cho con ngủ.
Ở một số bé hình thành mối liên hệ chặt chẽ giữa giấc ngủ và tiếng nhạc, không thể ngủ khi không được nghe nhạc thì ba mẹ cũng không cần lo lắng quá. Bởi điều này cũng tương tự như mối liên hệ giữa giấc ngủ và gấu bông, núm vú giả... ở các bé khác. Thậm chí điều này ít xảy ra hơn. Để hạn chế điều này, ba mẹ chỉ cần cho trẻ nghe nhạc vào giờ đi ngủ và tắt đi khi bé đã chìm vào giấc ngủ nhé.
4/ Nên cho bé nghe nhạc gì khi đi ngủ
Bên cạnh việc có nên cho trẻ sơ sinh nghe nhạc lúc ngủ thì loại nhạc nào tốt cho bé cũng quan trọng không kém. Bạn có thể tham khảo áp dụng các gợi ý dưới đây:
- Loại nhạc bé đã từng nghe trong bụng mẹ: Hầu hết trẻ sơ sinh đều nhớ và thích những âm thanh bé đã từng nghe khi còn ở trong bụng mẹ. Loại nhạc này sẽ tạo cho bé cảm giác thân thuộc, an toàn và yên tâm khi ngủ hơn.
- Nhạc cổ điển: những bản nhạc cổ điển nhẹ nhàng sẽ giúp bé thư giãn, cải thiện tâm trạng, đồng thời cải thiện khả năng ngôn ngữ, lắng nghe, ghi nhớ tốt.
- Nhạc truyền thống.
- Nhạc thiếu nhi.
Và đừng quên, lời hát ru của mẹ cũng là loại âm nhạc tốt cho giấc ngủ của bé mẹ nhé.
Bên cạnh việc chọn thể loại nhạc nào cho bé ngủ ngon, mẹ cũng cần chú ý:
- Nên cho bé nghe bằng máy nghe nhạc, hạn chế sử dụng điện thoại. Nếu là điện thoại thì cần để chế độ máy bay và không nên đặt gần bé bởi sóng điện thoại có thể ảnh hưởng đến chức năng não bộ của trẻ khi tiếp xúc gần hay quá lâu.
- Không nên cho trẻ sơ sinh nghe nhạc buồn vì có thể ảnh hưởng tới cảm xúc của bé sau này.
- Không nên mở nhạc quá to vì có thể ảnh hưởng tới thính giác của trẻ.
- Không nên cho trẻ đeo tai nghe vì dễ ảnh hưởng tới thính giác của con.
- Nên chỉnh âm thanh nhỏ dần theo thời gian bé ngủ.
Như vậy, ba mẹ có nên cho trẻ sơ sinh nghe nhạc lúc ngủ để cải thiện chất lượng giấc ngủ cho con. Nhưng đừng quên các lưu ý kèm theo để nó không ảnh hưởng đến sức khỏe lâu dài của bé mẹ nhé!
