Có cách rèn trẻ sơ sinh ngủ đêm nào hiệu quả mà cha mẹ có thể áp dụng, ngay cả khi cá bé còn nhỏ? Và nếu khi bé đã lớn mà con vẫn còn khó ngủ, rối loạn giấc ngủ thì phải làm sao? Những thông tin trong bài viết dưới đây sẽ gỡ rối cho bạn.
1/ Cách rèn cho trẻ sơ sinh ngủ đêm hiệu quả
Cách 1: Vệ sinh giấc ngủ cho trẻ
Vệ sinh giấc ngủ (sleep hygiene) là thuật ngữ chỉ tổng hợp các thói quen và hành vi cần thiết để đạt được giấc ngủ ngon vào ban đêm và tỉnh táo vào ban ngày. Khi áp dụng các cách rèn trẻ sơ sinh ngủ đêm, đây là yếu tố đầu tiên bạn cần lưu ý tới.
- Tạo không gian ngủ: Nên cho trẻ mặc đồ ngủ thoải mái. Sử dụng đệm, gối êm. Phòng ngủ thoáng mát, yên tĩnh, ít ánh sáng. Đặc biệt là hạn chế ánh sáng xanh từ các thiết bị điện tử bởi chúng sẽ ức chế sự tiết melatonin - hormone tạo cảm giác buồn ngủ trong cơ thể. Với trẻ sơ sinh, nhịp sinh học (thời gian ngủ - thức) chưa được hình thành thì đây là điều mẹ cần đặc biệt lưu ý khi rèn bé sơ sinh tự ngủ.
- Giúp trẻ thư giãn trước khi ngủ: mẹ có thể áp dụng các biện pháp như tắm nước ấm, massage, đọc truyện,... và tránh những hoạt động mạnh, tranh cãi…
- Không sử dụng chất kích thích (rượu, bia…) nếu bạn còn đang cho bé bú.
- Tiếp xúc với ánh sáng tự nhiên ban ngày: điều này giúp trẻ dễ phân biệt được sự khác biệt ngày - đêm hơn. Từ đó, sự tiết melatonin cũng nhịp điệu theo chu kỳ và nhịp sinh học của trẻ sớm được hình thành.
Cách 2: Đặt trẻ xuống giường ngay khi có các dấu hiệu buồn ngủ
Khi trẻ có các dấu hiệu như: mắt lờ đờ, ngáp, hay đưa tay lên miệng… bạn nên cho bé nằm xuống giường sớm và lưu ý chuẩn bị về không gian ngủ xung quanh tốt (tắt bớt điện, không gian yên ắng…). Bạn nên áp dụng cách rèn trẻ sơ sinh ngủ đêm này sớm ngay trong 3, 4 tháng đầu đời. Bởi điều này sẽ hạn chế tình trạng trẻ bám mẹ, chỉ ngủ được khi được bế, mẹ ở bên vỗ về. Nếu trẻ có tỉnh giấc giữa đêm cũng sẽ dễ ngủ lại hơn. Từ đó giúp trẻ hình thành thói quen tự ngủ đêm tốt.
Cách 3: Rèn trẻ sơ sinh ngủ đêm theo phương pháp EASY
EASY không chỉ đơn thuần là cách rèn trẻ sơ sinh ngủ đêm mà đó là phương pháp tạo nếp sinh hoạt tốt cho trẻ sơ sinh, gồm 4 hoạt động chính:
- Eat: khi ngủ dậy bé được ăn
- Activity: sau đó bé được hoạt động
- Sleep: mẹ đặt bé ngủ
- Your time: và mẹ có thời gian cho bản thân
Chuỗi sinh hoạt này được lặp lại liên tục hàng ngày để từ đó trẻ dần hình thành được nhịp sinh học. Mẹ sẽ dễ dàng hiểu bé đang muốn gì hơn và có thêm thời gian nghỉ ngơi, giảm bớt căng thẳng khi chăm bé. Nếu bạn muốn tìm phương pháp rèn luyện cho bé sơ sinh ăn ngủ đúng giờ thì hãy tham khảo thêm phương pháp này nhé.
2/ Rèn cho trẻ sơ sinh tự ngủ đêm từ mấy tháng tuổi?
0 - 2 tháng tuổi là lúc bé chưa phân biệt được ngày và đêm, con sẽ liên tục lặp lại giữa việc ngủ và thức dậy nên bạn chưa cần áp dụng các cách rèn giấc ngủ cho bé lúc này. Thay vào đó, hãy tạo cho trẻ thói quen: ban ngày thì náo nhiệt ở những nơi sáng, ban đêm thì nghỉ ngơi yên tĩnh ở những nơi tối từ bây giờ nhé.
Sau đó, giai đoạn từ 2 - 4 tháng, đặc biệt là từ tháng thứ 3 trở đi là thời kỳ nhịp sinh học của trẻ bắt đầu hoạt động. Hãy rèn cho trẻ ngủ đêm vào thời điểm này nhé.
Cách điều chỉnh nhịp sinh học sẽ bắt đầu từ việc đánh thức bé dậy vào mỗi buổi sáng. Có những bé mới 5h sáng đã tỉnh, nếu mẹ không bận bịu gì thì có thể bắt đầu nhịp sinh hoạt cùng trẻ từ giờ đó. Nếu việc cho bé bú đã đi vào quỹ đạo rồi thì nên bỏ dần việc ‘mỗi lần bé khóc là sẽ cho bé bú’, bởi không phải lúc nào bé khóc cũng là con đang đói. Cứ khoảng 1 tiếng đồng hồ thì giấc ngủ của trẻ sẽ về giấc ngủ nông và nhiều khi con quấy khóc. Hãy cố gắng đừng làm gì và quan sát sau một vài phút.
Nếu giai đoạn 2 - 4 tháng các bé chưa được rèn thói quen ngủ đêm tốt thì giai đoạn 5 - 6 tháng sau đó các bé sẽ dễ bắt đầu khóc đêm. Vì vậy, hãy áp dụng cách rèn trẻ sơ sinh ngủ đêm và luyện tập cho các con sớm từ giai đoạn này bạn nhé.
Tham khảo thêm: 7 mẹo dân gian giúp trẻ sơ sinh ngủ ngon
3/ Các bí quyết rèn trẻ sơ sinh ngủ đêm có hiệu quả không?
Thời gian đầu khi áp dụng các phương pháp rèn ngủ đêm trẻ còn khó hợp tác, vì thế không ít cha mẹ còn băn khoăn các các bí quyết rèn trẻ ngủ đêm này có thực sự hiệu quả, có nên rèn trẻ sơ sinh tự ngủ không.
Khác với người lớn, nhịp sinh học đã được hình thành ổn định thì ở trẻ sơ sinh điều này mới bắt đầu hình thành từ 3 tháng tuổi. Do đó, bạn hãy kiên nhẫn áp dụng các cách trên nhé, bé sẽ cần ít nhất 1 tháng để nhịp sinh học đi vào ổn định.
Ngoài ra, để việc rèn luyện không bị gián đoạn, bạn hãy lưu ý một số điểm sau:
- Tránh thời điểm áp dụng các cách rèn trẻ sơ sinh ngủ đêm có vướng các sự kiện lớn như đi du lịch hay về quê.
- Hãy bắt đầu lúc trẻ khỏe mạnh. Đặc biệt nếu bé nghẹt mũi sẽ làm cho giấc ngủ của con bị nông. Nên nhỏ mũi cho bé với muối sinh lý hoặc muối ưu trương để làm thông thoáng đường thở. Đợi khi bé khỏi rồi thì chúng ta mới áp dụng cách rèn cho bé sơ sinh ngủ đêm nhé. Ở các bé sơ sinh, niêm mạc mũi còn nhạy cảm thì bạn có thể lựa chọn muối ưu trương có thêm thành phần dưỡng ẩm Natri Hyaluronate để dịu nhẹ, an toàn và hiệu quả cao hơn muối sinh lý thông thường.
- Không gần gò ép bé theo lịch trình vì mỗi bé là khác nhau. Bạn hãy quan sát giờ giấc sinh hoạt của bé và điều chỉnh từ từ sao cho phù hợp với cá tính của bé nhé.
Từ 3 tháng tuổi, nhịp sinh học của trẻ sẽ dần được hình thành, bạn hãy tranh thủ cơ hội này để rèn thói quen ngủ cho trẻ sơ sinh ngay nhé. Với các bé lớn hơn từ 6 tháng tuổi mà nhịp sinh học của con vẫn chưa hình thành tốt, rối loạn giấc ngủ thường xuyên và làm ảnh hưởng tới sự phát triển của con thì bạn có thể hỏi ý kiến bác sĩ về việc bổ sung melatonin cho trẻ.
Tương tự với hormon melatonin được tiết ra nội sinh trong cơ thể, bổ sung melatonin ngoại sinh đã được chứng minh tính an toàn và hiệu quả trên lâm sàng trong việc hỗ trợ thiết lập nhịp sinh học, giúp trẻ dễ ngủ và ngủ ngon sâu giấc hơn. Đặc biệt là tỉnh táo sau khi thức dậy.
Mong rằng bạn bạn đã tìm được cách rèn trẻ sơ sinh ngủ đêm phù hợp với trường hợp của bé. Nếu còn băn khoăn điều gì, bạn có thể để lại câu hỏi nhé.
Tham khảo thêm: 6 mẹo dân gian chữa khóc đêm đơn giản
